MỌI CÁCH PHÂN BIỆT BỆNH ĐỘNG KINH VỚI CÁC RỒI LOẠN KHÁC

Hầu hết các bài viết do ban quản trị viết trong diễn đàn này là DỊCH TỪ TÀI LIỆU KHOA HỌC NƯỚC NGOÀI, đầu tiên chúng tôi dùng làm tài liệu để phục vụ công việc chuyên môn, nhưng sau đăng tại đây cho mọi người cùng tham khảo.
Chúng tôi KHÔNG COPY CỦA BẤT KỲ WEBSITE NÀO Ở TRONG NƯỚC. Vì vậy đây là những tài liệu mới ở trong nước.
Mọi hình thức sử dụng cho mục đích thương mại đều cần liên hệ với ban quản trị diễn đàn này.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Bệnh động kinh thường liên quan đến một sự thay đổi rõ ràng và đột ngột trong hành vi và phong trào. Mặc dù vậy nó là rất khó chẩn đoán.
Việc chẩn đoán sai bệnh động kinh rất tiếc là rất phổ biến. có tới 20% đến 30% người bị chẩn đoán nhầm thành động kinh ( Benbadis SR Differential diagnosis of epilepsy.Continuum Lifelong Learn. Neurol 2007;13:48–70)
Khoảng 1/3 số người bị chẩn đoán nhầm là có bệnh động kinh là do họ có điện não đồ bị giải thích như người bị ĐK (Benbadis SR, Lin K. Errors in EEG interpretation and misdiagnosis of epilepsy which EEG patterns are overread?Eur Neurol 2008;59:267–71.). Điều này đã khiến nhiều chuyên gia chỉ ra rằng EEG có thể trong thực tế có hại cho nhiều người.
1. Những hiện tượng hay nhầm với động kinh
Các hiện tượng kịch phát mà không phải là động kinh có thể được phân loại thành các nhóm khác nhau: những người có nguồn gốc tuần hoàn (ngất hoặc ngất xỉu), rối loạn giấc ngủ và những người có nguồn gốc từ tâm lý hoặc tình cảm khủng hoảng. Cụ thể Động kinh hay nhầm với:
- Ngất do phản xạ
- Ngất do tim
- Ngất tư thế
- Động kinh tâm lý
- Thay đổi hơi thở
- Ác mộng, nỗi kinh hoàng đêm, mộng du
- Chứng ngủ rũ
- Ngừng thở khi ngủ
- Cơn thiếu máu não thoáng qua
- Run chân tay của người già
- Hoa mắt
- Đau nửa đầu
- Đau dây thần kinh sinh ba
- Uốn ván
- Hạ đường huyết
- Bồn chồn ở trẻ sơ sinh
- Cơn nóng giận
- Chân không yên khi ngủ
2. Phân biệt Động kinh với Ngất: suy tuần hoàn não đột ngột
Ngất là một sự mất đột ngột và ngắn ngủi của ý thức do sự sụt giảm đột ngột lưu lượng máu đến não.
"Ngất được định nghĩa là một triệu chứng biểu hiện mất ý thức đột ngột, thoáng qua, hoàn toàn, liên quan đến việc không thể duy trì tư thế, với sự phục hồi nhanh chóng và tự phát, và đó là do giảm tưới máu não"
Ngất xỉu thường nhầm lẫn với động kinh bởi vì người đó có thể co giật trong khi họ đang bất tỉnh.
Có tới 50% trẻ em và thanh thiếu niên, và 6% dân số nói chung từng trải qua ngất xỉu. Cũng giống như động kinh, ngất xỉu được xác định thông qua chẩn đoán lâm sàng , và một chứng kiến là vô cùng hữu ích. Ngất xỉu có nhiều nguyên nhân và kích hoạt, và một lịch sử trong quá khứ của người bệnh có thể giúp phân biệt giữa ngất và một cơn động kinh.
- Ngất có nguồn gốc tuần hoàn
Hạ huyết áp hay áp suất thấp khi đứng quá lâu, hoặc bỗng nhiên thay đổi vị trí từ nằm sang ngồi hoặc đứng. Nó có thể là do bệnh thần kinh ảnh hưởng đến việc kiểm soát huyết áp, với liều quá cao của một loại thuốc điều trị huyết áp cao hoặc sử dụng các loại thuốc cải thiện lưu thông (thuốc giãn mạch)
- Ngất xuất xứ tim
Do nhịp đập bất thường trong bệnh tim, hẹp van tim, vv
- Đây là bảng phân biệt giữa Động kinh và Ngất (Nguồn: WHO-2002)

3. Phân biệt động kinh với rối loạn giấc ngủ.
Cũng giống như động kinh, rối loạn giấc ngủ có thể được đặc trưng bởi sự nhầm lẫn, hành vi bất thường và các phong trào bất thường. Rối loạn giấc ngủ có thể bị nhầm lẫn với cơn động kinh  như: sợ hãi khi ngủ, kinh hoàng ban đêm (sleep terrors), miên hành, rối loạn vận động, đái dầm, ngưng thở khi ngủ, rối loạn hành vi giấc ngủ REM và chứng ngủ rũ., Giai đoạn ngưng thở khi ngủ có thể dẫn đến co giật, nhưng điều này không được coi là chứng động kinh.
* Mơ mộng
Mơ mộng có thể khiến một người có thể trống rỗng, nhìn chằm chằm vô ý và không đáp ứng trong một thời gian ngắn. Ở trẻ em hiện tượng này là phổ biến và có thể bị nhầm lẫn với các cơn động kinh vắng mặt. Sự khác biệt là những người mơ mộng sẽ đáp ứng khi va chạm hoặc tiếng ồn lớn trong khi một ai đó có một cơn động kinh vắng mặt sẽ không đáp ứng.
* Sợ hãi khi ngủ
Nỗi kinh hoàng đêm (sợ hãi khi ngủ) xảy ra ở trẻ em và có đặc điểm đột nhiên đứa trẻ ngủ la hét và đổ mồ hôi đầm đìa tạo cảm giác rất sợ hãi; Người bị không nhận ra nó, không thể được đánh thức và không liên quan đến những cơn ác mộng. Một vài phút sau, đứa trẻ trở về với giấc ngủ bình thường và không còn nhớ những gì đã xảy ra.
Động kinh thùy trán xảy ra chủ yếu trong lúc ngủ và có thể có các rối loạn kích thích giống sợ hãi khi ngủ như:
- Đột ngột, kích thích ở giấc ngủ non-REM, thường trong vòng 30 phút đi vào giấc ngủ
- Các âm thanh gồm cả la hét hay cười
- Tay và chân chuyển động
- Hầu hết bệnh nhân có động kinh thùy trán có quét CT và MRI bình thường. Ngoài ra, điện não đồ của bệnh nhân cũng không đủ thông tin cho thấy rõ sóng động kinh.
Bảng Phân biệt động kinh thùy trán với hoảng sợ khi ngủ


Bảng điểm phân biệt động kinh thùy trán và hoảng sợ khi ngủ

Bảng phân biệt các loại động kinh khi ngủ và các rối loạn giấc ngủ

4. Phân biệt Động kinh với Động kinh tâm lý (PNES).
Co giật không động kinh hoặc động kinh tâm lý (PNES) được đặc trưng bởi một sự thay đổi trong hành vi của một người, nhận thức, suy nghĩ hoặc cảm giác mà có thể giống, hoặc bị nhầm lẫn với, một cơn động kinh. Tuy nhiên sự kiện này không có những thay đổi EEG đi kèm với một cơn co giật động kinh thật. Chúng có thể được nhìn thấy ở những người có hoặc không có bệnh động kinh.
Khoảng 15-22% những người đến các trung tâm để chữa động kinh co giật khó kiểm soát là không phải bị động kinh.

5. Phân biệt động kinh với các hiện tượng khác
* Phân biệt động kinh với nín thở ở trẻ em


* Cơn thiếu máu não thoáng qua TIA
Chúng thường được gọi là "đột quỵ mini 'và như tên gọi của nó, chỉ là tạm thời. Chúng xảy ra vì một giai đoạn ngắn thiếu máu cung cấp cho các khu vực nhất định của não, thường giải quyết trong vòng 24 giờ. Những người này có thể cảm thấy yếu và cảm giác thay đổi, chẳng hạn như tê và ngứa ran, và thường các triệu chứng này là những gì có thể bị nhầm lẫn với chứng động kinh. TIAs thường kéo dài hơn so với cơn co giật và mất ý thức là hiếm.

* Các cuộc tấn công
Người bị có thể ngã đột ngột xuống đất mà không có cảnh báo. Chúng xảy ra trong quá trình  suy nhược thần kinh, tuy nhiên nó cũng có thể xảy ra khi một người nào đó có một bệnh như:
- Bệnh Meniere - có ảnh hưởng đến tai trong
- chứng ngủ rũ - một rối loạn giấc ngủ
- Bệnh tim hoặc Xơ vữa động mạch (tắc mạch máu)

* Trào ngược dạ dày thực quản
Trào ngược dạ dày kết hợp với co thắt thanh quản có thể gây ra các hiện tượng mà trông giống như động kinh, với các chi gồng cứng, mắt lệch, và thậm chí hội chứng Sandifer (kết thúc cơn có nôn).
Hiện tượng Trào ngược dạ dày thực quản có xu hướng xảy ra trong giấc ngủ và trong khoảng thời gian sau khi ăn, hiện tượng nôn tái phát thường ở cuối cơn.
Các chẩn đoán có phát hiện phân biệt qua việc đo pH thực quản. Và các thuốc điều trị trào ngược thường giải quyết các vấn đề.
Nếu một người hay bị ho, hoặc kết thúc cơn có hiện tượng như muốn nôn ói thì có thể họ bị trào ngược dạ dày thực quản hơn là động kinh khi ngủ. Trào ngược dạ dày thực quản cũng hay làm người bị tăng tiết nước bọt khi ngủ, làm nhiều người tưởng sùi bọt mép.

6. Tổng kết
Cách tốt nhất để tìm hiểu xem một hiện tượng có phải là một cơn động kinh là ghi lại sự kiện  trong một video EEG. Thực tế ghi lại sự kiện này có thể khó khăn, vì nó xảy ra có thể không thường xuyên và không thể đoán trước. Vì vậy, một mô tả cẩn thận về những gì đã xảy ra là vô cùng quý giá. Đôi khi một video gia đình ghi lại sự kiện này cũng có thể giúp đỡ.

Điều quan trọng là để có được một chẩn đoán chính xác để tránh điều trị bằng thuốc không cần thiết. Trong những trường hợp  một người không đáp ứng với các thuốc chống động kinh, thuốc động kinh không ngăn được hiện tượng thì cần phải điều tra để chẩn đoán lại.

NHỮNG HỎI ĐÁP LIÊN QUAN

1. HỎI
Hiện tượng này có thể bị gián đoạn thì có phải là động kinh?
ĐÁP
Nếu hiện tượng có thể bị gián đoạn bởi 1 kích thích thì đó không phải là một cơn động kinh

2. HỎI
Trong cơn có tiếng kêu rõ ràng thì có phải là động kinh
ĐÁP
Nếu nói thành câu rõ nghĩ thì rất khó có thể là động kinh

3. HỎI
Trước khi mất ý thức thoảng qua, tôi thường có những tình huống khó chịu, toát mồ hôi, khó thở, đau ngực, đánh trống ngực, cảm giác lạ như sự ấm áp, buồn nôn chóng mặt. Đó có phải là dấu hiệu của bệnh động kinh
ĐÁP
Bạn cũng có nhiều khả năng bị cao huyết áp, bệnh tim thiếu máu.

4. HỎI
Đặc điểm lâm sàng rõ nhất để phân biệt ngất với động kinh là gì
ĐÁP
Đó là ngất liên quan nhiều tới tư thế, còn động kinh không phụ thuộc tư thế đứng hay ngồi, nằm.

5. HỎI
Hiện tượng nào hay nhầm lẫn với động kinh nhất
ĐÁP
Ngất và động kinh tâm lý

6. HỎI
Nếu bị động kinh trong đêm thì sáng dậy có nhớ được giấc mơ mình đã mơ trong đêm đó không
ĐÁP
Sau cơn Đông kinh trong đêm, lúc tỉnh dậy người bị thường rất ít nhớ được giấc mơ mình mơ trong đêm đó.
Chi tiết: https://benhvethankinh.forumvi.com/t158-topic#214

7. HỎI
Tôi đang giai đoạn uống thuốc chống động kinh, cơn đã ngừng được nửa năm nhưng thỉnh thoảng sáng dậy có 2-3 vết cắn cạnh lưỡi trái, chỉ 1 bên đó. Đó có phải là dấu hiệu của chứng động kinh, và tôi có phải tăng liều thuốc.
ĐÁP
Trong cơn Động kinh, người bệnh có thể bị lệch lưỡi sang bên và cùng lúc đó răng nghiến chặt xuống nên người sau cơn động kinh người bệnh chỉ có DUY NHẤT 1 VẾT CẮN ở 1 bên cạnh lưỡi.

Cơn động kinh đã ngừng được nửa năm thì bạn ít có khả năng một đêm bị nhiều cơn động kinh. Bạn có hơn 1 vết cắn 1 bên lưỡi nên đó không phải là dấu hiệu của cơn đông kinh.
Nhiều khả năng bạn bị nghiến răng khi ngủ, vết cắn chỉ ở 1 bên có thể do thói quen nằm nghiêng của bạn. Khi nghiến răng bạn có thể có những vết nhỏ cạnh lưỡi. Ngoài ra nhiệt miệng nứt lưỡi cũng có thể nhầm với cắn lưỡi khi ngủ.

8. HỎI
Tôi khi ngủ dậy thỉnh thoảng có 1 vết cắn ở lưỡi, vết cắn cạnh lưỡi nhưng ở mặt dưới lưỡi, vết cắn nhỏ. Nhìn trên bề mặt lưỡi thì không thấy có. Vết cắn chỉ ở 1 chỗ. Tôi từng bị động kinh nhưng đã ngừng cơn được 1 năm nay nhờ uống thuốc. Vậy tôi có phải bị động kinh lại không.
ĐÁP
Chúng tôi chưa rõ vết cắn cạnh lưỡi bạn mô tả là thế nào. Tuy nhiên khả năng bạn bị nghiến răng khi ngủ. Bạn có thể sử dụng cách phân biệt vết cắn cạnh lưỡi do động kinh với vết cắn do nghiến răng khi ngủ như sau:
Vết cắn cạnh lưỡi do ĐK thường to, nhìn rõ cả mặt trên và mặt dưới lưỡi (vết thương bị "đâm thủng" bởi răng cắn chặt vào). Vết cắn do nghiến răng thì nhỏ hơn, đa phần vết cắn nằm ở mặt lưỡi.

9. HỎI
Tôi có tiền sử động kinh, đã ngừng cơn 1 năm nay, hiện tại tôi hay có vết cắn lưỡi, cắn má ở nhiều vị trí khác nhau. Tôi có bị động kinh trở lại.
ĐÁP
Trong cơn động kinh hầu hết các vết cắn chỉ ở 1 vị trí. Bạn có thể bị nghiến răng khi ngủ. Bạn tập thư giãn sẽ thấy giảm việc cắn má, cắn lưỡi.

1. HỎI
Tôi ngủ không sâu giấc, thấy mệt mỏi, mơ bị động kinh, nhưng không tỉnh giấc. Vậy tôi có bị động kinh
ĐÁP.
Khả năng bạn bị rối loạn giấc ngủ. Với động kinh, sau khi có cơn, người bị thường tỉnh dậy mà không hiểu rõ nguyên nhân, đồng thời người bị cũng rất khó nhớ được giấc mơ.

2. HỎI
Một người vừa bị hiện tượng ngất vừa có dấu hiệu co giật, vậy người đó có phải bị động kinh.
ĐÁP
Bác sỹ chuyên khoa sẽ giải đáp điều này tốt hơn. Tuy nhiên có một nghiên cứu cho thấy nếu bị giật ít hơn 10 lần trong 1 lần bị thì gợi ý nhiều đến khả năng bị ngất, trong khi co giật hơn 20 lần gợi ý đó là bị chứng động kinh.
Ngoài ra, ngất không theo trình tự co giật nhất định, trong khi chứng động kinh thường theo một trình tự co giật giống nhau.

3. HỎI
Tôi có cảm giác gần bị ngất, trước lúc bị tôi cảm thấy mở mắt, hình ảnh nhạt dần, vậy tôi có bị động kinh.
ĐÁP
Đây là dấu hiệu của lưu lượng máu lên não bị giảm, không phải là động kinh.

4. HỎI
Tôi thỉnh thoảng bị mất ý thức. Có 2 câu hỏi đặt ra:
1. Những bệnh nào thường dẫn tới mất ý thức tạm thời.
2. Mất ý thức do động kinh thường lúc nằm hay ngồi.
ĐÁP.
1. Hiện tượng đột nhiên mất nhận thức được hiểu là đột nhiên bị mất trí nhớ cho cả sự kiện và hoàn cảnh. Có ba nguyên nhân chính là: ngất, động kinh và rối loạn nhịp tim. Chi tiết: https://benhvethankinh.forumvi.com/t177-topic.
2. Mất ý thức do động kinh đa phần trong tư thế nằm, ngã.
Hạ huyết áp và ngất thường xảy ra trong tư thế đứng hoặc ngồi. Nếu bị mất ý thức trong tư thế nằm thường gợi ý chứng động kinh hoặc rối loạn nhịp tim.

5. HỎI
Tôi bị ngất sau 1 lần gắng sức. Tôi có phải bị động kinh.
ĐÁP
Bạn nên khám chuyên khoa. Tuy nhiên ngất do gắng sức thông thường liên quan đến rối loạn nhịp tim, tắc nghẽn dòng chảy của tim.

6. HỎI
Mất ý thức do giảm tưới máu não thường kéo dài trong bao lâu.
ĐÁP
Mất ý thức do giảm tưới máu não thường hiếm khi kéo dài hơn 10-20s. Ý thức sau đó phục hổi nhanh trừ trường hợp thiếu máu não nghiêm trọng hoặc kéo dài.

7. HỎI
Các nguyên nhân gây ra cơn động kinh mà không phải do người đó bị bệnh động kinh
ĐÁP
Các nguyên nhân gây động kinh không do động kinh có thể bao gồm sốt, nhiễm trùng, mất cân bằng điện giải, cai thuốc / rượu, điều kiện tâm lý và hạ đường huyết.

8. HỎI
Các đặc điểm trong ngất không phổ biến trong bệnh động kinh
ĐÁP
- Có cảm tưởng sắp bị ngất trước khi ngất
- Da xanh xao
- Độ dài < 1 phút
- Mắt cố định hoặc hướng lên

9. Các đặc điểm trong bệnh động kinh không phổ biến trong ngất
ĐÁP
- Cắn lưỡi
- Mắt lệch bên
- Thường là vài phút
- Không tự chủ

1. Tỷ lệ một người vừa bị ngất vừa bị bệnh động kinh có cao không
ĐÁP
Trong 1 nghiên cứu của Gastaut ở những người bị động kinh cho thấy sự tồn tại của ngất và rối loạn co giật ở cùng một bệnh nhân dường như rất hiếm, chỉ 3 trong số 797 bệnh nhân bị cả ngất và động kinh
2. Trước khi mất ý thức tôi hay bị khó chịu ở bụng, và cảm thấy hơi nóng chạy lên ngực, đó có phải là cơn động kinh
ĐÁP
Nhiều khả năng bạn bị ngất không liên quan tới động kinh.
Thông thường ngất được dự báo trước bởi một cảm giác lâng lâng, cảm thấy ấm hoặc lạnh, đánh trống ngực, buồn nôn, khó chịu ở bụng, mờ mắt, nhợt nhạt hoặc thay đổi thính giác (Benditt, 2018).